Skip to main content

Hız Denilen Nesne - Değişim ve Etik Üzerine

21.yüzyılda eğitim alanında bilimsel olsun ya da olmasın hazırlanan belgelere ait tek bir kelime bulutu oluşturabilinseydi en çok tekrarlanan kelimelerin hız ve değişim olacağı çok da uzak bir ihtimal olmazdı. Okunan konudan bağımsız olarak hızın ve değişimin her yerde etkisini gösterdiğini anlatan makaleler, köşe yazıları, kitaplara her an rastayabiliriz. Eğitim yeni düzenlemeler, öğretmenlik kabuk değiştiriyor, araçların tasarımı şöyle oluyor, tasarım farklı bir hâl alıyor, siyaset değişimi böyle takip ediyor; artık toplantılar meydanlarda değil sosyal ağlarda, bankalar parmaklarımızın ucunda, sınavlar ekranlarda .... Dahası da söylenebilir ama amacım duyduklarınızı tekrarlamak değil. Bu ve benzer ifadeler konusunda hemfikiriz. Değişim ve hız her şeyi etkiliyor. Peki basın-yayın kuruluşlarını etkilemiyor mu? Ya etik sorunlar!

NTV Haber Portalı'nda "Finlandiya el yazısını kaldırıyor" başlıklı 13 Ocak 2015 tarihli haberi okuyunca  bir öğrenci ve eğitimci adayı olarak heyecanlandım. Haber özet olarak, Finlandiya'nın 2016 yılından itibaren okullarda "El Yazısı" dersini kaldırıp, yerine yazmayı kılavye üzerinden yapacakları bir sisteme geçecekleriyle ilgiliydi. Haberi okuyunca aklıma lisans dönemindeki tartışmalarımız geldi[1]. Heyecanımı atıp haberi tam Tivitır'dan paylaşacaktım ki haberin İngilizce kaynaklarda ne zaman yer aldığına bakayım dedim. Öyle ya hız ve değişim vardı da bizde ne kadardı? Gugıl amcama arama kelimelerini girdim. Takibim sonucunda ulaştığım sonuçlar:
  • 17 Kasım 2014 16:57'te Savon Sanomat adlı Fin gazetesi konuyla ilgili Fin Eğitim Bakanlığı'na dayandırdığı bir haber yayınlıyor.
  • 21 Kasım 2014 15:25'te BBC Fin gazetesine atıf yaparak haberi İngilizce yayınlıyor. 
  • 23 Kasım 2015'te -saati yok- haber NTV Haber portalında çıkıyor.
Haberin ilk yayınlandığı tarihi 17 Kasım olarak alırsak (arama sonuçları onu gösteriyor) aradan 4 gün geçtikten sonra İngilizce, 57 gün geçtikten sonra Türkçe olarak yayınlanmış. Aklıma gelen sorular:
  • Hız ve değişim denen nesne bizim basın yayın taifesine uğramamış mı? 
  • Onlar bundan habersiz mi? 
  • İstanbul'da çalıştıkları binalar haberler bunları görmeleri için yeterince yüksek değil mi? 
  • NTV bu haberi nereden almış ya da nasıl yapmış?
  • Birinci soruyu yanıtlamak için NTV binasına gitmem lazım ancak ikinci soru için buna gerek yok. Haber içerisinde doğrudan atıf yok ancak Helsinki Times gazetesi adı veriliyor. Helsinki Times gazetesinin haberine ulaştığımda o da haberi Savon Sanomat adlı gazetenin haberine dayandırıyor.
Kendisini "NTV, Türkiye gündemindeki en son haberleri, Dünyadaki gelişmeleri ve son 24 saatte olan son dakika haberleri anlık olarak öğrenebileceğiniz haber sitesi" olarak konumlandıran NTV:
  • Bu haberin gerçek olduğunu bana nasıl inandıracak?
  • Haberi kim yapmış? Yasal bir sorun olduğunda kimle muhatap olacağım?
  • Haberi kendileri yapmadığına göre kaynak göstermeden atıf yapmadan haberi Türkçeleştirmek telif haklarına uygun mu? Şendağ ve Odabaşı'nın (2006) [2] dediği gibi "Etik bunun neresinde?" 
Düzeltme
- NTV'de yayınlanan tarihi yanlış yazmışım. Doğrusu 13 Ocak 2015 olacak!
- Düzeltme yaparken kontrol ettiğimde artık NTV''nin de habere saat eklediğini gördüm. Afferin bana :)

Kaynakça
[1] Eğitim öğretim sürecinde öğrencilerin ihtiyaçları benzeri bir konu işlerken PDR öğretmenime kağıt kalemle uğraşılmayıp okuma yazma işinin kılavyeden yapılması gerektiğini söylemiştim. Kendisi de şimdi olmayacağına yönelik uzun bir sohbet yapmıştı benimle. Şimdi bakınca Nasrettin Hoca hesabı benim de onun da haklı olduğunu görüyorum!

[2] Serkan Şendağ ve H.Ferhan Odabaşı, İnternet ve Çocuk: Etik Bunun Neresinde? http://home.anadolu.edu.tr/~fodabasi/doc/ty13.swf

Comments

Popular posts from this blog

Knowles'in Yetişkin Eğitimi Varsayımları

Yetişkin eğitimi denildiğinde ilk akla gelen araştırmacılardan olan ve "Androgoji (Yetişkin Eğitimi)" kavramı üzerine çalışmalarıyla bilinen Malcolm Knlowles'in yetişkin eğitimi için öne sürdüğü altı varsayımı göstermeye çalıştığım ilk infografik çalışmam!

Yorum: Eğitimde Teknolojinin Rolü Üzerine 3 Mit *

Teknolojinin eğitimdeki rolü hakkında etrafta bir sürü söz dolaşır. Maalesef, bu konuşmaların çoğu eğitek[1] finansmanı ve "teknoloji uçurumu" üzerine odaklanma sebebiyle mevzuyu kaçırırlar. İzleyen bölümde, eğitim sisteminde teknolojinin amacını kuşatan üç genel mit ve bu mitleri yeniliği, benimsemeyi ve öğrenci çıktılarını geliştirmeye yardımcı olarak kullanmak için tanılama yolları bulunmaktadır. 1. Mit : Bütün mevzu bozulmayla ilgilidir. Eğitimde teknolojiyi çevreleyen en büyük sorunlardan biri yeni gelişmeler ve ürünlerin çoğunlukla hakettiğinden daha fazla değer almasıdır (over-hyped),  bu düşünceye göre teknoloji halihazırdaki işleyişi anında bozmaktadır. Bu dalgalanma yeni teknolojiyi tüm süreçleri ve çıktıları geliştiren bir iyileştirici olarak çerçevelendirir, ancak sonra okullara bu teknolojiyi var olan pratiklere uygulama ve bütünleştirme[2] için işevuruk adımlar sunmada başarısız olur. Bunun yerine, teknolojiye çözümün bir parçası olarak yaklaşılmalıdı